Surveillance is het business model van het digitale tijdperk
Op de Smart City Expo in Barcelona afgelopen week, werd ik gepakt door een levensgrote quote, die op een muur stond afgebeeld: "Onze bewegingen en gevoelens worden continu gemonitord, omdat surveillance het business model van het digitale tijdperk is" (Katherine Viner - EiC, The Guardian.)
Bij Winvision werk ik met de technologieën van morgen. Technologieën die, wanneer je ze slim combineert, intelligente oplossingen worden. Technologieën waarvan je zou kunnen stellen dat die een vorm van surveillance tot doel hebben. Pragmatisch ingesteld als ik ben, probeer ik continu de toepasbaarheid en relevantie ervan te toetsen in mijn hoofd:
"Hoe kan ik technologie nu inzetten, zodat het een echte toegevoegde waarde heeft voor de gebruiker van mijn klant? En hoe draagt het dan bij aan de kwaliteit van Werken en Leven?"
De afgelopen periode is ons Data & AI team druk geweest met een Proof of Concept, op basis van de Cognitive services van Microsoft. We zoomden in op het stuk gezichtsherkenning. Met behulp van machine learning, trainden we een algoritmisch model om personen binnen ons team te herkennen op basis van uiterlijke kenmerken. En dat vervolgens te koppelen aan diensten als mijn afspraken voor die dag, advies voor een vrije werkplek op kantoor of mijn persoonlijke interesses. Dit met als doel om te onderzoeken wat nu toegevoegde waarde levert. Zie hier de uitwerking.
Surveilleren - of ook toezicht houden, is beslist geen nieuw fenomeen. Door technologische beperkingen en het ontbreken van mankracht, werd het vooral ingezet om onze veiligheid te garanderen. En bleef het vergaren van gegevens beperkt tot kapitaalkrachtige bedrijven. Kijken we naar nu, dan heeft surveilleren een totaal andere definitie gekregen. Daar waar het in het verleden op de achtergrond een veiligheidsfunctie had in het publieke domein, is dit nu getransformeerd tot een zeer dominant aanwezig en commercieel, data-gedreven werkveld.
Ik bedoel, ga maar eens na. Tijdens het lezen van mijn blog worden er elders bergen gegevens van ons 'zijn' opgeslagen, gecategoriseerd en geëvalueerd voor een specifiek doel. Deze gegevens worden zowel bewust als onbewust van ons onttrokken. Denk aan camera's in publieke ruimten die ons vastleggen, satellieten die onze bewegingen observeren vanuit de ruimte en telefoongesprekken die worden onderschept. Ook bewust werken we mee aan het verzamelen van gegevens: Onze posts op social media of de likes die je aan anderen geeft. De films die je online uitkiest, de spullen die je bij je favoriete webshop bestelt, etc. Surveilleren is een domein geworden waarin het onderzoek naar en het categoriseren van ons als mensen niet meer valt weg te denken. We gebruiken het steeds meer om onze sociale uitdagingen aan te pakken.
Is het erg? Dat er gegevens van ons worden verzameld, om onze veiligheid en dus vrijheid te garanderen? Die lijkt mij een no-brainer. Maar is het erg om gegevens te verzamelen wanneer het tot doel heeft om het jou als bewoner, bezoeker, student of medewerker gemakkelijker en comfortabeler te maken? Dat is het ethische vraagstuk waar we nu voor staan. Hoe ver mag je gaan?
Mijn persoonlijke mening: Zolang we het verzamelen van gegevens kunnen koppelen aan een goedaardig doel, dan is er niet zoveel aan de hand en ben ik juist nieuwsgierig. Laten we elkaar scherp houden op welke gegevens we willen verzamelen en welke vooral ook niet! Dan blijft er altijd een regie op hoe het business model van het digitale tijdperk zich ontwikkelt.
Wanneer is persoonlijke herkenning door een computer een toegevoegde waarde, als het heel persoonlijk met jou specifiek interactie zoekt, veel van jou weet en op basis van patronen voor jou relevante informatie uitzoekt? En wat is dan relevante informatie?